Ä°nsanları bir araya getiren, sosyalleÅŸmeyi, dertleÅŸmeyi, eÄŸlenmeyi saÄŸlayan en önemli araçların başında müzik geliyor. “Müzikte ortak bir duygu dili hissetmeniz için ortak bir dile, yazıya, notaya ihtiyacınız bile yoktur” diyen uzmanlar, “Müzik sihirli bir biçimde sizin için bu baÄŸlanmayı kurar” diyerek müziÄŸin baÄŸlayıcı ve bütünleÅŸtirici rolüne dikkat çekiyor. Sanatın öznel ve göreceli olduÄŸuna dikkat çeken uzmanlar, aynı melodileri dinleyip çok farklı hikayeler üretebileceÄŸine vurgu yapıyor.
Üsküdar Üniversitesi Ä°nsan ve Toplum Bilimleri Fakültesi Sosyoloji bölümü Dr. ÖÄŸretim Üyesi TuÄŸba Aydın Öztürk, müziÄŸin toplumlar üzerindeki etkilerine iliÅŸkin deÄŸerlendirmede bulundu.
Aynı melodilerle farklı hikayeler üretilebilir…
Dr. ÖÄŸretim Üyesi TuÄŸba Aydın Öztürk, “Söz ve müziÄŸi pop müzik sanatçısı Tarkan’a ait olan ‘Geççek’ isimli ÅŸarkının, son dönemde toplumun tüm farklı kesimleri tarafından ilgi gördü. Bir yanda ÅŸarkıyı provakatif bulanlar, bir yanda ÅŸarkı sözlerinden umutlananlar, bir de kendini müziÄŸin ritmine kaptırıp eÄŸlenenler var. Çünkü sanat öznel ve göreceli bir kavramdır. Bu sebeple kiÅŸiye göre deÄŸiÅŸir. Aynı melodileri dinleyip çok farklı hikayeler üretebiliriz üzerine. Müzik sanat dalları içinde belki de en görünür ve en kitlesel olanı olduÄŸu için bir anda üzerine dikkatleri çekebilme gibi bir gücü var.” diye konuÅŸtu.
Şarkılar ruh halini yansıtıyor
Åžarkıların ilgi görmesinde verdiÄŸi mesajın önemli bir etken olduÄŸunu kaydeden Dr. ÖÄŸretim Üyesi TuÄŸba Aydın Öztürk, ÅŸunları söyledi:
“ ‘Geççek’ ÅŸarkısı ismi, toplumun varolan problemlerinin sona ereceÄŸi ve bunun da tıpkı diÄŸer sıkıntılar gibi atlatılabileceÄŸi mesajını verdiÄŸi için bu kadar kısa bir sürede bu kadar popüler olmuÅŸtur. Ayrıca Tarkan’ın Türk pop müziÄŸinde en fazla albüm satış rakamına ulaÅŸan müzisyenlerin başında gelmesi ve istikrarlı bir müzik kariyerine sahip olması da ÅŸarkıyı daha görünür kılar. 2021’de yürütücüsü olduÄŸum ve Üsküdar Üniversitesi ve Method Research Company tarafından yapılan 2. Dalga Sonrası Türkiye AraÅŸtırmasında ‘ruh halinizi yansıtan ÅŸarkı nedir?’ sorumuza verilen yanıtlar incelendiÄŸinde Sezen Aksu’nun Geçer ÅŸarkısı ve Edip Akbayram’ın Güzel Günler GöreceÄŸiz ÅŸarkıları ilk sıralarda yerini alan ÅŸarkılardan ikisi olmuÅŸtur. Sebep öncelikle pandemi gibi gözükebilir. Fakat bu eÄŸilim politik, ekonomik ya da sosyolojik olarak incelediÄŸinde, toplumun büyük bir kısmı bir dönemin kapanmasını ve yeni bir dönemin gelmesini umut etmektedir.”
Müzik insanları bir araya getiren önemli bir araç
MüziÄŸin ortak bir dil olduÄŸunu ifade eden Dr. ÖÄŸretim Üyesi TuÄŸba Aydın Öztürk, “Ä°nsanlık tarihi boyunca müzik var. Ä°nsanları bir araya getiren, sosyalleÅŸmeyi, dertleÅŸmeyi, eÄŸlenmeyi saÄŸlayan en önemli araçların başında geliyor. Müzikte ortak bir duygu dili hissetmeniz için ortak bir dile, yazıya, notaya ihtiyacınız bile yoktur aslında. Müzik sihirli bir biçimde sizin için bu baÄŸlanmayı kurar. Binlerce yıl öncesinden vurmalı ya da üflemeli çalgıların varlığını bugün etnomuzikologlar tespit edebiliyorlar. Burada sorulması gereken soru ÅŸudur; neden hayatımızda müzik var? Müzik insanları duygular etrafında bir araya getirir ve ilk müzisyenlerin ÅŸifacı olarak görülmesi de tesadüf deÄŸil elbette.” diye konuÅŸtu.
Müzik önemli bir motivasyon kaynağı
Sevilen müziklerin sakinleÅŸtirici, moral verici, stres giderici bir tarafı olduÄŸunu kaydeden Dr. ÖÄŸretim Üyesi TuÄŸba Aydın Öztürk, “Çünkü müzik modumuza eÅŸlik eder, hatta çoÄŸu zaman belirleyicidir. Ancak burada müziÄŸi sosyal ortamından ayrı düÅŸünmememiz gerekiyor. ÖrneÄŸin bir kutlama esnasında birlikte olmanın motivasyonuyla eÄŸlenceli müzikleri ve dansları tercih edebiliriz. DüÄŸünleri hatırlayın örneÄŸin; çoÄŸu kez normal ÅŸartlarda dinlemek aklımıza bile gelmeyecek müziklerle eÄŸlenirken bulabiliriz kendimizi. Ya da spor yaparken tempomuza uygun bir müzik bizi motive eder, hareketlerimizi hızlandırır ve dayanma gücü verir. Duygusal bir acı çektiÄŸimizde o esnada duygularımıza tercüme olacak daha karamsar ÅŸarkıları seçebildiÄŸimiz gibi, harekete geçmek istediÄŸimizde daha protest sözlere sahip ÅŸarkıları dinlemek isteriz. Tam tersi de söz konusudur. Hem sosyal ortam müziÄŸi etkiler hem de müzik sosyal ortamın itici gücü olabilir. Maç öncesinde hep bir ağızdan söylenen marÅŸları ya da Osmanlı döneminde savaÅŸa giden askerlerin mehter ezgilerini hayal edin. Hepsinin harekete geçirici bir tarafı var.” diye konuÅŸtu.
Müzik yapmak da bir terapi yöntemidir
Dr. ÖÄŸretim Üyesi TuÄŸba Aydın Öztürk, müziÄŸin içindeki armonik yapı, ritmik yapı, enstrümanların kullanılış ÅŸekli ya da ÅŸarkı sözlerinin, ruh halimizi olumlu ya da olumsuz olarak etkileme gücüne sahip olduÄŸunu belirterek sözlerini ÅŸöyle tamamladı:
“Gündelik hayatın rutinlerinden ve karamsar gerçeklerden bir an olsun bir kaçış imkanı vermesi; müziÄŸi rahatlatıcı bir liman haline çeviriyor. Bu arada eklemek isterim ki müzik dinlemek kadar müzik yapmak da yüzyıllardır kullanılan bir terapi yöntemidir. Bunun için profesyonel müzisyen olmaya gerek yoktur ama bir gruba aidiyet önemlidir. Amatör korolar, ritm grupları, akapella gruplarına katılmak da çok rahatlatıcı bir sosyal ortam saÄŸlar. William James; ‘Mutlu olmak için ÅŸarkı söylemiyorum. Åžarkı söylediÄŸim için mutluyum’, der. Maalesef eÄŸitim sistemimizde müzik de dahil sanat derslerine yeterli önem verilmediÄŸi için, bu konu sınıfsal bir meseleye dönüÅŸüyor ve bizleri en kısa yoldan mutlu edebilecek bu hazdan çok uzak kalıyoruz.”
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
Etiketler: