0
0
Yüzyılın salgın hastalığı Covid-19’un ardından çok sayıda insanı etkileyen ve ölümüne neden olan ikinci önemli bulaşıcı hastalığın tüberküloz olduÄŸunu biliyor muydunuz? Halk arasında ‘verem’ olarak da adlandırılan tüberküloz hastalığı dünyada her yıl milyonlarca kiÅŸinin kapısını çalıyor. Acıbadem Taksim Hastanesi GöÄŸüs Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Tülin Sevim “SaÄŸlık Bakanlığı, 2020 yılı raporunda ülkemizdeki tüberküloz hasta sayısının 11.788 olduÄŸunu ve 836 kiÅŸinin tüberküloz nedeniyle hayatını kaybettiÄŸini bildirmiÅŸtir. Dünyada her yıl yaklaşık 10 milyon kiÅŸi tüberküloza yakalanmaktadır ve 2020 yılında 1,5 milyon kiÅŸi tüberkülozdan ölmüÅŸtür. Tüberküloz dünyada ölüm nedenleri arasında 13. sırada yer almaktadır” diyor. Covid-19 pandemisinin tüberkülozun tanı ve tedavisini son derece olumsuz etkilediÄŸini belirten Doç. Dr. Tülin Sevim, 24 Mart Dünya Tüberküloz Günü kapsamında yaptığı açıklamada tüberkülozun en sık görülen 6 önemli belirtisini anlattı, önemli uyarılar ve önerilerde bulundu.
Solunum yoluyla bulaşıyor
Halk arasında ‘verem’ olarak da bilinen tüberküloz, hava yoluyla kiÅŸiden kiÅŸiye yayılan, bulaşılıcığı yüksek bir enfeksiyon olarak günümüzde de çok sayıda kiÅŸiyi etkisine almaya devam ediyor. Acıbadem Taksim Hastanesi GöÄŸüs Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Tülin Sevim, tüberkülozun, baÅŸta akciÄŸerler olmak üzere tüm organlarda görülebilen bir hastalık olduÄŸunu belirterek “Tüberküloz insandan insana solunum yoluyla bulaşır. Tüberküloz hastası öksürürken, hapşırırken çok sayıda basili dış ortama saçar. Havada asılı olarak kalan bu mikroplar, hastalığın diÄŸer insanlara bulaÅŸmasına neden olmaktadır. Tüberküloz, insanlık tarihi kadar eski bir hastalıktır ve hala önemli bir halk saÄŸlığı sorunu olmaya devam etmektedir” diyor. Türkiye’de tüberküloz kontrol çalışmalarının asıl olarak “Verem Savaşı Dispanserleri” tarafından yürütüldüÄŸünü, SaÄŸlık Bakanlığı 2020 yılı raporuna göre ülkemizdeki tüberküloz hasta sayısının 11.788 olduÄŸunu, 836 kiÅŸinin de tüberküloz nedeniyle hayatını kaybettiÄŸini söyleyen Doç. Dr. Tülin Sevim ÅŸöyle konuÅŸuyor: “Dünyada her yıl yaklaşık 10 milyon kiÅŸi tüberküloza yakalanmaktadır ve 2020 yılında 1,5 milyon kiÅŸi tüberkülozdan hayatını kaybetmiÅŸtir. Tüberküloz dünyada tüm ölüm nedenleri arasında 13. sırada yer almaktadır.”
Covid-19 pandemisi çok olumsuz etkiledi!
Covid-19 pandemisinin, tüm dünyada ve ülkemizde tüberküloz kontrolünü olumsuz yönde etkilediÄŸini belirten Doç. Dr. Tülin Sevim “SaÄŸlık çalışanlarının ağırlıklı olarak Covid-19 ile mücadelede görevlendirilmesi, insanların Covid-19 korkusu ile saÄŸlık kurumlarına baÅŸvurmaktan çekinmeleri tüm dünyada temel tüberküloz hizmetlerinde ciddi aksamalara neden olmaktadır. Dünya SaÄŸlık Örgütü; 2020 yılında 2019'a kıyasla çok daha az sayıda kiÅŸiye tüberküloz tanısı konularak tedaviye baÅŸlandığını bildirmiÅŸtir. Pandemi döneminde diÄŸer birçok hastalıkta olduÄŸu gibi tüberküloz tanı ve tedavisinde de gecikmeler yaÅŸanmaktadır. Bu nedenle Covid-19 pandemisi sonrası tüberküloz hastalığında önemli artış yaÅŸanabilir” diyor.
Tüberkülozun en sık görülen 6 belirtisi!
Tüberkülozda görülen belirtilerin hiç birisinin tüberküloza özgü olmadığını, diÄŸer birçok hastalıkta da görülebildiÄŸini belirten Doç. Dr. Tülin Sevim ÅŸöyle konuÅŸuyor: “Tüberkülozun en önemli özelliÄŸi sinsi bir hastalık olmasıdır; hafif ÅŸikâyetlerle baÅŸlar ve yavaÅŸ ilerler. Erken tanı için 2-3 haftadan daha uzun süredir öksürük yakınması olan kiÅŸiler mutlaka göÄŸüs hastalıkları polikliniÄŸine veya Verem Savaşı Dispanserlerine baÅŸvurmalıdır. AkciÄŸer grafisi ve balgam muayenesi ile hızla tanı koyup tedaviye baÅŸlamak mümkündür.” GöÄŸüs Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Tülin Sevim, tüberkülozun en sık görülen 6 belirtisini ÅŸöyle sıralıyor;
- Öksürük, balgam
Öksürük tüberkülozda en sık karşılaşılan belirtidir. BaÅŸlangıçta kuru öksürük ÅŸeklindedir, hastalık ilerledikçe balgam da eklenir. Üst solunum yolu enfeksiyonları, zatürre, akciÄŸer kanseri, bronÅŸektazi (bronÅŸların kalıcı olarak geniÅŸlemesi) gibi birçok hastalık benzer ÅŸikâyetlere neden olabilir. Tüberküloz sinsi seyir gösteren bir hastalıktır, en önemli özelliÄŸi belirtilerin hafif ÅŸekilde baÅŸlayıp zaman içinde ilerlemesidir. Erken tanı için 2-3 haftadan uzun süren öksürüÄŸü olan hastalarda mutlaka akciÄŸer grafisi çekilmeli ve balgam muayenesi yapılmalıdır.
- Balgamda kan görülmesi
Bazı hastalarda hastalığın ilerleyen dönemlerinde kanlı balgam (hemoptizi) görülebilir. Özellikle akciÄŸerlerinde yara (kavite) olan hastalarda; yara duvarındaki küçük bir damarın çatlaması balgamla karışık kanamaya neden olabilir. Hemoptizinin en sık nedenleri tüberküloz, bronÅŸektazi ve akciÄŸer kanseridir. Genç, daha önce herhangi bir akciÄŸer hastalığı geçirmemiÅŸ, sigara içmeyen bir kiÅŸide balgamda kan görüldüÄŸünde ilk akla gelmesi gereken hastalık tüberkülozdur.
- GöÄŸüs aÄŸrısı
GöÄŸüs aÄŸrısı daha çok akciÄŸer zarı tüberkülozunda görülen bir belirtidir. AÄŸrı nefes almakla artar. GöÄŸüs aÄŸrısı; kalp ve akciÄŸerlerin birçok hastalığında görülebilir. GöÄŸüs aÄŸrısıyla birlikte; bir süredir devam eden iÅŸtahsızlık, ateÅŸ, kuru öksürük gibi ÅŸikâyetler de mevcutsa tüberküloz düÅŸünülmelidir.
- AteÅŸ
Hastalığın ileri dönemlerinde ortaya çıkan bir belirtidir. AteÅŸ genellikle sabahları normal veya düÅŸüktür, gün boyunca yükselir, öÄŸleden sonra geç saatlerde veya akÅŸam saatlerinde en yüksek düzeye ulaşır. AteÅŸ, tüberküloz dışında da bir çok enfeksiyon veya enfeksiyon dışı hastalığın belirtisi olabilir.
- Kilo kaybı
GöÄŸüs Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Tülin Sevim “Birçok hastalıkta olduÄŸu gibi tüberküloz hastalarında da iÅŸtahsızlık, halsizlik ve kilo kaybı görülebilmektedir” diyor.
- Gece terlemesi
Hemen herkes uykusunda terleyebilir. Gece terlemesinin bir hastalık belirtisi olarak deÄŸerlendirilebilmesi için, beraberinde baÅŸka belirtilerinin bulunması, terlemenin yatak takımlarını ıslatacak veya kiÅŸiyi uykusundan uyandıracak boyutlarda olması gerekir. Tüberküloz hastalığının belirtilerinden biri olan gece terlemesi, lenf bezi kanseri (lenfoma), tiroit hastalıkları, diyabet gibi hastalıklarda da görülebilir. Hastanın diÄŸer yakınmaları ile birlikte deÄŸerlendirilmesi gerekir.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
Etiketler: