Medya tüketicilerinin ihtiyaçları neden hala karşılanmıyor?

Ulviyya Guliyeva (Azerbaycan 29.12.2020)- Hibya  - O kadar çok yanlış bilgi, yalan haber ve dolandırıcılık ile karşı karşıyayız ki...Alışık olmadığımız, hiç görmediğimiz ve hiçbir şey yapamadığımız...Azeri medya tüketicileri dehşete düşüyor. Karabağ'dan aldığı bilgilere kızıyor, öfkesini dışarı atacak bir yer arıyor ve sorular ortaya çıkıyor: Medya neden ihtiyaçlarını eskisinden daha kötü karşılıyor?

Mesele şu ki, Azerbaycan medyasında kurumsal değişimler yaşandı ve şimdi bu değişimi gerçekleştirmenin ve hemen güncellemenin zamanı geldi.

Muhtemelen, modern medya iletişimini 27 Eylül'e kadar olan döneme, 27 Eylül'den 10 Kasım'a kadar olan döneme ve 10 Aralık'tan sonraki döneme ayırabiliriz. İlki hakkında çok şey söylendi:çok zayıf medya eğitimi, yönetilen medya alanı, minimum dış etki.

Vatanseverlik Savaşı dönemi, Azerbaycan medya tüketicileri için büyük değişimlerin yaşandığı bir dönem oldu. Ele almak istediği konular çok dardı: savaş ve etrafındaki olaylar. Medya bu talebi karşılama zahmetine girmedi, çünkü bir yandan sınırlı İnternet kullanıcılarının sayısını azalttı, yani pek çok insan bilgi istemedi. Öte yandan, çeşitli ve üst düzey resmi kaynaklar sadece gerekli soruları yanıtlamakla kalmamış, aynı zamanda bilgiyi kendileri yaymakla da ilgilenmişlerdir. Buna ek olarak, orduya yardım etmek için gönüllü ve özerk ağlar sürekli çalışıyor ve çeşitli malzemeler için bir kaynak haline geliyordu. İnsanlar aradılar, görüşmeleri paylaştılar ve para, mal ve emeği paylaşmak için bilgi aktardı.

Bu dönemde bazı yabancı medya etkileri başladı. Ama bir kural olarak, ana sorunun tarafları olarak göründüler: dışişleri bakanları buluştu - savaş bitti mi? Gence'den Türk kanallarının yayınlanması - yerel medya bunu savaş sırasında neden yapamıyor? Fransa Cumhurbaşkanı'nın açıklaması vb.

Ancak birçokları için, savaşın aniden durması birçok soruyu gündeme getirmekle kalmadı, aynı zamanda bilgi alanına sızan çeşitli güçleri de ortaya çıkardı. Rus ordusu Karabağ'da konuşlanmış ve çeşitli medya unsurlarını beraberinde getirmiştir. Ayrıca WarGonzo ve Annanews gibi medya kanalları Karabağ'a dönmeye başladı.

İnternetin ortaya çıkışı, savaş sırasında geride kalan çok sayıda tüketiciyi de geri getirdi.

Azerbaycanlı yetkililer 27 Eylül'e kadar döndüklerini düşünerek önceki haber kanallarını tek tek kapattılar. Yerel gazeteciler Karabağ'a gidemediklerinden sosyal ağlarda şikayet etmeye başladı.

Sonuç olarak talep arttı. Ancak bu talep karşılanmadı mı? Hayır. Bu asla olmaz. Boşluk her zaman başka bilgilerle doldurulur. Azerbaycan'dan daha açık bir medya altyapısına sahip olan Ermenistan, ülkemiz medya pazarına sızmaya başladı.Azerbaycanlı yetkililerin haberlerini haftalarca bekledikten sonra, yerel medya aynı konuyla ilgili bilgileri Ermenistan medyasında kolayca yaymaya başladı. İzleyicilerin bilgi açlığını gidermeye çalışan gazeteciler bunu bir çıkış yolu olarak görüyor. Daha aktif Ermeni medyası, belediye başkanından bakanlara kadar her yetkiliye bilgi verebilir, çünkü bu bilgiye kolayca ulaşılabilir ve Ermeni tarafının Karabağ hakkındaki bilgileri Azerbaycanlı izleyicilerin akıllı telefonlarına akar. Azerbaycan'ın herhangi bir köy veya ilçesinin liderlerinden hiçbir görüşme veya soru alınmadı. Tek bilgi, Şuşa'nın icra kurulu başkanının henüz Şuşa'ya gidemediği. Gubadlı'da Ermenistan sınırındaki yol hakkında neredeyse tüm bilgiler Ermenistan'dan alındı. Bu süreç başka yönlerde de devam ediyor.

Öte yandan Rus askerlerinin Azerbaycan'a gelişi, Rus medyasını da harekete geçirdi. Özgür olmayan ama daha çok sayıdaki Rus medyasına yeniliyoruz. Böylece Azerbaycanlı gazeteci olaylara bu iki önemli yabancı kaynağın perspektifinden bakmaya başladı. Yerel görüş neredeyse yok denecek kadar az.

Orada bitmiyor. Rus medyası, dünyada tanınmış bir yalan haber yapımcısıdır. Azerbaycan ordusu hakkında ülkenin egemenliğine zarar verecek veya şüphe uyandıracak bilgiler var.

Ermenistan, Azerbaycan medyasının durumunu inceleyerek de bir enformasyon savaşı yürütüyor. Azerbaycan medyası doğrulama veya açıklama imkânı ve kaynakları olmadığı için Ermeni medyasına ait herhangi bilgileri veriyor. Son günlerin haberleri geniş çapta tartışılıyor ve pek çok yalan haber ortaya çıkıyor. Khudavang'ın düğününün 6 yıl önce gerçekleşmesine rağmen yeni bir haber olarak sunmayı başarıyorlar.Türk Hava Yolları uzun yıllardır Ermenistan üzerinden uçuyor olsa da Rus ve Ermeni medyası tarafından ülkemiz tüketicileri için "ilk kez" ve sansasyonel bir haber olarak sindiriliyor.

Azerbaycanlı gazeteci de Türk medyasından gelen her haberi sorgusuz sualsiz gerçek haber olarak yayınlıyor. Hızla büyüyen bu gidişata karşı acil adımlar atılmazsa yurt dışında hazırlanan bilgiler tamamen gündemi işgal edecek, geciken inkârlar gündemi etkilemeyecektir. Bir süre sonra yerel inkarlar şüpheyle karşılanacaktır.

Yapılması gereken acil şeyler şunlardır:

1. En önemli şey: Azerbaycanlı bir yetkili, Karabağ ve çeşitli kaynaklar hakkında en azından halkı ve medyayı sürekli olarak bilgilendirmelidir. Bu çalışma, ciddiye alınmayan milletvekilleri ve eski görevliler aracılığıyla değil, belirli alanlardan sorumlu yetkililerin katılımıyla yapılmalıdır.

2. Yerel ve bağımsız medyanın olay yerinde bulunmasına izin verilmeli ve muhabirlere sahadan kalıcı veya geçici olarak haber verme fırsatı verilmelidir.

3. Dış kaynaklardan gelen yanlış bilgi akışını çürütmek için gruplar oluşturulmalı ve bu gruplar sürekli olarak bu çalışmaya dahil edilmelidir. Faaliyetleri, medyayla çalışan devlet ve kamu kuruluşları tarafından desteklenmelidir.

4. Medya eğitimi tamamen değiştirilmeli ve modern alanlar öğreten bir üniversite kurulmalıdır. Başlangıçta, üniversite tüm gazetecilere veri gazeteciliği, doğruluk kontrolü, görselleştirme, çözüm gazeteciliği ve daha pek çok konuda ücretsiz çevrimiçi ve çevrimdışı kurslar sunacak ve bir yıl sonra bir öğrenciyi kabul edecek. Gelecekte Azerbaycan hakkında tarafsız bilgi sağlayabilmeleri için öğrenciler farklı ülkelerden olmalı ve burs almalıdır.

5. Modern medya yönetim yapısı terk edilmelidir, çünkü bu sistem sadece haber yaratamaz, aynı zamanda bilgi savaşındaki yenilginin bir başka nedeni olur.

Hibya Haber Ajansı